Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Τετράδια με άρωμα...δικτατορίας

επιμέλεια: Μαρία Παπαγιάννη

Το χαρτί δεν ήταν πάντα αυτονόητη πολυτέλεια στη χώρα μας:μεγάλο μέρος της δημόσιας διοίκησης έχει αφήσει το έγγραφο ίχνος της στο πίσω μέρος παλαιότερων εγγράφων, στις τελευταίες σελίδες κατάστιχων με διαφορετικό θέμα, ακόμη και σε...φακέλους ή χάρτινα περιτυλίγματα!  Η λέξη-κλειδί ήταν η "επαναχρησιμοποίηση" -μια τακτική που μπορεί να δυσκολεύει την ταξινόμηση αλλά συχνά μας χαρίζει εκπλήξεις όπως η εικονιζόμενη: μαθητικά τετράδια εποχής Ι. Μεταξά που η κοινότητα Νάξου χρησιμοποιούσε για την καταγραφή της γεωργικής παραγωγής.  Τα τετράδια, που φέρουν την αναμενόμενη κραυγαλέα και προπαγανδιστική αισθητική των δικτατόρων, προβάλλουν τα  ιδανικά του καθεστώτος: τη λατρεία στο πρόσωπό και τις ιδέες του Μεταξά, το αφοσιωμένο στα εθνικόφρονα και χριστιανοήθη ιδανικά πλήθος της Εθνικής Οργάνωση Νεολαίας (στην οποία σταδιακά η συμμετοχή των νέων ήταν σχεδόν υποχρεωτική), την αφοσίωση στη βασιλική οικογένεια, την προώθηση των στρατιωτικών δυνάμεων, την χειρονακτική εργασία ως μέγιστη κοινωνική αξία και εξαγνιστική αρετή.  Τις ιδέες αυτές συνοψίζει και ο ύμνος της νεολαίας με τον τίτλο "Εμπρός" στο πίσω μέρος ενός από τα τετράδια: 

"Στη γλυκιά μας την πατρίδα
την τρανή κ' ιστορική
Συ απόμεινες ελπίδα
Νεολαία Ελληνική

την ολόθερμη ψυχή της
Εθνική φωτίζει αυγή
και ο Μεγάλος Κυβερνήτης
τώρα, μπρος την οδηγεί

Εμπρός για μια Ελλάδα νέα
Εμπρός με ελληνικήν καρδιά
Εμπρός περήφανα γενναία
Ναι! της Ελλάδος τα παιδιά

Εμπρός η δόξα η παλιά μας 
να ξαναζήσει είναι καιρός
με τον μεγάλο Βασιλιά μας
Εμπρός, πάντοτε εμπρός, εμπρός."

1938-1941 (Αρχείο Κοινότητας Νάξου)

Δεν υπάρχουν σχόλια: