"Φουκουσίμα - Ένας χρόνος μετά"

Στις 11 Μαρτίου συμπληρώνεται ένας χρόνος από την πυρηνική καταστροφή στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας όταν το τσουνάμι, που ακολούθησε ισχυρό σεισμό κατέστρεψε τα συστήματα ψύξης των αντιδραστήρων του σταθμού της εταιρίας ΤΕPCO, με αποτέλεσμα την τήξη των πυρήνων τριών απ’ αυτούς. Πολλοί είχαν μιλήσει τότε για ατύχημα. Οι ειδήσεις όμως που ακολούθησαν αποκάλυψαν ότι εκτός από μακροχρόνια εγκληματικά σφάλματα υπήρξαν και σοβαρές παραλείψεις, από την πλευρά της ιδιωτικής εταιρίας, σε τομείς ασφαλείας και εκσυγχρονισμού των πυρηνικών εγκαταστάσεων. Και όλα αυτά στην Ιαπωνία μια από τις πρωτοπόρους χώρες στην τεχνολογία, όπου υποτίθεται ότι ισχύουν  αυστηρές προδιαγραφές λειτουργίας και ασφάλειας.

Στους δώδεκα μήνες που κύλησαν από την καταστροφή, και παρά την προσπάθεια πολλών πλευρών να συσκοτίσουν τα αποτελέσματα ερευνών και μετρήσεων, μπορούμε να καταλήξουμε σε ορισμένα βέβαια συμπεράσματα:
Η πυρηνική κρίση του σταθμού της Φουκουσίμα έχει καταταγεί στην ανώτατη κλίμακα πυρηνικών συμβάντων (επίπεδο 7) όμοιο με εκείνο του Τσερνόμπυλ.

Οι διαρροές ραδιενέργειας στο σταθμό της Φουκουσίμα υπολογίζεται ότι θα συνεχίζονταν τουλάχιστον έως το τέλος του 2011.

Αν και η ζώνη εκκένωσης των κατοίκων είναι 20 χλμ. γύρω από το εργοστάσιο, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΔΥΑΕ) προειδοποίησε ότι υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας έχουν μετρηθεί σε αποστάσεις μεγαλύτερες των 30 χλμ.

Σύμφωνα με μετρήσεις επιστημόνων, που δεν έχουν διαψευστεί, σημαντικά ποσά ραδιενέργειας έχουν διαχυθεί στον Ειρηνικό ωκεανό με απρόβλεπτες επιπτώσεις για τα αλιεύματα και τους πληθυσμούς που τρέφονται από αυτά.
Τα πυρηνικά ατυχήματα αφορούν μεγάλη έκταση και μακρά διάρκεια περιβαλλοντικής καταστροφής, έστω κι αν η πιθανότητα σοβαρού ατυχήματος εκτιμάται στο ένα εκατομμυριοστό. Η εκτίμηση αυτή χρησιμοποιήθηκε ως άλλοθι για τη μείωση των μέτρων ασφαλείας των πυρηνικών σταθμών, με στόχο μεγαλύτερα κέρδη.

Τόσο η Φουκουσίμα όσο και το Τσερνομπίλ έδειξαν ότι οι επιστήμονες και οι τεχνικοί παραμένουν άοπλοι και αμήχανοι μπροστά στα πυρηνικά ατυχήματα.

Η καταστροφή στην Ιαπωνία είχε όμως και θετικό αντίκτυπο: Ο Ιταλικός λαός απέρριψε με δημοψήφισμα την κατασκευή πυρηνικών σταθμών στο έδαφος της χώρας. Η Γερμανική και η Ελβετική κυβέρνηση δήλωσαν ότι θα κλείσουν σταδιακά όλους τους πυρηνικούς σταθμούς τους.

Μέσα σε 32 χρόνια είχαμε τρεις μεγάλες πυρηνικές καταστροφές [Θρι Μάϊλ Αϊλαντ (1979), Τσερνομπίλ (1986) και Φουκουσίμα (2011)] που απέδειξαν ότι καμία τεχνολογία και καμία τέλεια οργάνωση δεν μπορούν να ελέγξουν τις συγκυρίες. 

Το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου διαπιστώνει ότι παρά τις παραπάνω διαπιστώσεις το πυρηνικό λόμπι δεν παραιτείται. Εκμεταλλεύεται την οικονομική κρίση και την κλιματική αλλαγή και θρασύτατα προωθεί πάλι την πυρηνική ενέργεια ως … φθηνή, ασφαλή και περιβαλλοντικά αποδεκτή λύση. 

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να πραγματοποιήσει δοκιμές αντοχής των ευρωπαϊκών πυρηνικών σταθμών. Όπως όμως καταγγέλλουν η Greenpeace και άλλες οργανώσεις χρησιμοποιεί ασαφή κριτήρια και οι δοκιμές παρουσιάζουν κενά στα θέματα προδιαγραφών ασφαλείας. Φαίνεται ότι οι πιέσεις του πυρηνικού λόμπυ προς την Ευρωπαϊκή επιτροπή και τις κυβερνήσεις είναι ισχυρότατες.

Η Τουρκία επιμένει στην κατασκευή τριών πυρηνικών ενεργειακών σταθμών με πρώτο αυτό στο Άκουγιου. Πρόσφατα μάλιστα ο Τούρκος πρωθυπουργός συμφώνησε με την Κινεζική κυβέρνηση για πυρηνική συνεργασία. Η Βουλγαρία δεν έχει παραιτηθεί από την ανέγερση πυρηνικού σταθμού στο Μπέλενε.

Το ΑΠΜ προειδοποιεί ότι ο ελληνικός λαός πρέπει να βρίσκεται σε εγρήγορση για να σταματήσει οποιαδήποτε σχέδια εγκατάστασης πυρηνικών αντιδραστήρων στη χώρα. Παρά την οικονομική κρίση δεν πρέπει να ξεγελαστεί και να δεχθεί με καμία δικαιολογία ή όρο την πυρηνική ενέργεια.

Η ενέργεια είναι κοινωνικό αγαθό και πρέπει να είναι προσιτό σε όλους. Η Ελλάδα έχει τεράστια περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας και ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με στόχο το όφελος του μικρού καταναλωτή και προς τα εκεί πρέπει άμεσα να στραφεί.